Susamdan elde edilen tahin, nohut, sarımsak, kimyon, kırmızı biber, tuz ve zeytinyağının birleşimi ile oluşan Humus Arapça bir kelime olup, Houmous ve Hummus olarak bir çok yerde gözükmektedir.

Adının geldiği yerin Arap kültürü olan bir yerden çıkmış olacağı daha mantıksal bir yaklaşımdır. Arap ülkelerinin bir çoğunda en çok tüketilen yemeklerin başında olup, İsrail, Ermenistan, Yunanistan, Avrupa ülkeleri ve ABD’de tüketilmektedir. Özellikle Orta doğu ve Türkiye dışındaki ülkeler Mısır yada patates cipsinin yanından harika bir sos olarak tüketmektedir.

Humus Ortadoğu’da pide, domates ve salatalıkla yenen bir kahvaltılık, ana yemek öncesi iştah açıcı bir atıştırma

Yapımı basit olan Humus servis edilirken ilginç seçeneklerle beraber sunulur. Sunum yaparken en dikkat edilen pütürlü mü yoksa yumuşak mı?, yanında tahin mi çok yoksa nohut mu bol olacak? Acı sosla mı, turşuyla mı, patates kızartması ile mi yoksa nohut köftesi ile mi servis yapılacak?

Türkler, Araplar ve Yunanlılar kendi kültürlerinin bir parçası olarak devamlı humus üzerinde hak talep etmektedirler. Bunun için bir başlangıç olması lazım ve humusun en ana maddesi olan nohut tarihte ilk nerede görülmüş ona bir bakalım. 10 asırdan fazla Nohut Türkiye topraklarında yetiştiği biliniyor. Hatta ekilen ilk baklagil ailesinden biri. Nohut olmadan Humus olmaz diyebiliriz.

En eski Arap yemeklerine bakıldığında Humusun ikinci karakteri olan Susamdan elde edilen tahin, 13. asırda yemek tariflerinde görülmeye başlanmış. Yani Humusun adı Arap yemeklerinde geçmişi belki 7 yada 8 asır olabilir.

Yahudiler yani İsrailliler, Humusun bir yahudi yemeği olduğunu ve bunun 3 bin 500 yıl önce kutsal kitapları Tevrat’da yazıldığını söylüyorlar.

Humus filmi’nin yazarı ve yönetmeni olan Oren Reosenfeld, geçmişe dönük bakıldığında susamın, “Önce Hindistan’ın kuzeyi ve Nepal’de de ekildiğine dair iddialar da olduğunu” söylüyor.